W celu zachowania zdrowia jamy ustnej należy przestrzegać zasad prawidłowej diety, dbać o higienę z wykorzystaniem past z fluorem oraz korzystać z profesjonalnej profilaktyki w gabinecie stomatologicznym.

Jak działa fluor?

Miejscowe stosowanie związków fluoru po wyrznięciu zębów ma działanie przeciwpróchnicowe poprzez ograniczenie wpływu bakterii na rozwój choroby oraz hamowanie demineralizacji i wspomaganie remineralizacji.

Pasty do mycia zębów, płukanki, lakiery i żele zawierają różne stężenia związków fluoru. Mogą być stosowane w warunkach domowych (tzw. profilaktyka domowa) lub w gabinecie stomatologicznym przez dentystę, w ramach tzw. profilaktyki profesjonalnej. Warunkiem uzyskania najlepszych rezultatów, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa, jest indywidualny dobór metod w zależności od wieku i stanu zdrowia, poziomu ryzyka próchnicy oraz współpracy!

Kiedy rozpocząć fluoryzację w gabinecie?

Nie ma ograniczeń wiekowych, pod warunkiem przestrzegania zalecanych dawek preparatu. Aby dowiedzieć się kiedy rozpocząć profesjonalną profilaktykę u dziecka należy udać się na badanie, w celu oceny ryzyka próchnicy oraz opracowania najlepszej strategii – indywidualnej dla danego pacjenta.

Powszechnie rekomenduje się lakierowanie zębów u dzieci w wieku od 6 mies. do 18 r.ż.
4x w roku (co 3 mies.) przy umiarkowanym i wysokim ryzyku próchnicy lub 2x w roku przy niskim ryzyku próchnicy.

Zalecenia pozabiegowe:

• nie płukać jamy ustnej,
• unikać jedzenia i picia przez 2h,
• nie szczotkować zębów po wizycie przez 4-6 h,
• przerwać stosowanie innych preparatów z fluorem do następnego dnia.

Stosowanie past z fluorem w domu

Zaleca się szczotkowanie z użyciem pasty co najmniej 2x dziennie, rano i wieczorem (po posiłku), już od pojawienia się pierwszego zęba w jamie ustnej dziecka.

Do 8. roku życia rodzice powinni szczotkować dziecku zęby, a w późniejszym wieku kontrolować ilość stosowanej przez dziecko pasty, sposób i czas szczotkowania.

Skuteczność zależy od stężenia jonów fluoru w paście, a nie od jej ilości!

*pasty o zawartości 5000 ppm są wskazane po konsultacji z lekarzem dentystą: u osób z wysokim ryzykiem próchnicy, u osób w trakcie i po leczeniu ortodontycznym, u osób ze zmniejszonym wydzielaniem śliny

Co poza fluorem?

Bardzo często jako uzupełnienie profilaktyki fluorkowej zalecamy stosowanie preparatów zawierających kompleks CCP – APC (fosfopeptyd kazeinianu i amorficzny forforan wapnia).

Preparaty te dostarczają minerałów niezbędnych do remineralizacji. Dzięki różnorodnym dodatkom smakowym stymulują wydzielanie śliny, co zwiększa efektywność działania. Mają szczególne zastosowanie w hamowaniu rozwoju początkowych zmian próchnicowych, często objawiających się jako białe plamy na szkliwie, na zębach mlecznych i stałych. Są skuteczne w profilaktyce próchnicy, zalecane podczas i po leczeniu ortodontycznym.

U dorosłych preparaty te również mają zastosowanie:

• w zapobieganiu i znoszeniu objawów nadwrażliwości,
• po wybielaniu zębów,
• po zabiegach higienizacyjnych (skalingu i piaskowaniu),
• w przypadku zmniejszonego wydzielania śliny,
• u osób wymagających szczególnej opieki, z trudnościami w utrzymaniu właściwej higieny.

Przeciwwskazaniem do stosowania tego typu preparatów jest alergia na białka mleka krowiego.

Lakowanie

Jest to zabieg profilaktyczny polegający na wypełnianiu bruzd specjalnym preparatem – lakiem.

Anatomiczna budowa zębów bocznych, bogata w pofałdowania i zagłębienia, sprzyja odkładaniu się płytki nazębnej i rozwojowi próchnicy. Lak wypełnia bruzdy, przez co zabezpieczona powierzchnia jest łatwiejsza do oczyszczania podczas codziennej higieny jamy ustnej.

Najczęściej lakuje się zęby trzonowe stałe („szóstki” i „siódemki”). Pierwsze zęby trzonowe stałe poawiają się w wieku ok. 6 lat. Największą skutecznośc daje lakowanie wykonane bezpośrednio po całkowitym wyrznięciu się zęba. W tym wieku warto udać się na wizytę w gabinecie, w celu ustalenia przez dentystę najlepszego czasu na wykonanie zabiegu. W przypadku wskazań, pod warunkiem dobrej współpracy dziecka, można również lakować głębokie bruzdy bocznych zębów mlecznych u młodszych pacjentów!

Procedura jest szybka i bezbolesna. Zaczyna się od oczyszczenia zębów przy użyciu szczoteczki. Następnie na bruzdy nanosi się kwaśny, niebieski preparat (wytrwawiacz), który ułatwi przyszłe przyleganie laku. Po wypłukaniu i osuszeniu, pofałdowaną powierzchnię zęba wypełnia się płynnym preparatem – lakiem, który utwardza się niebieskim światłem lampy polimeryzacyjnej. Ząb jest sprawdzany w zgryzie, jeżeli jest konieczne, wykonuje się korektę – i to wszystko!

Najważniejszym warunkiem sukcesu jest współpraca pomiędzy pacjentem a zaufanym lekarzem dentystą!

W celu uchronienia się przed próchnicą wskazane jest łączenie różnych zabiegów profilaktycznych, zarówno tych wykonywanych w gabinecie, jak i tych w domu. Profesjonalna profilaktyka ma najlepsze skutki w połączeniu z dobrą higieną – prawidłowym szczotkowaniem zębów przez pacjenta w domu i nitkowaniem oraz spożywaniem jak najmniejszej ilości cukrów prostych zawartych w jedzeniu oraz napojach. Flora bakteryjna jamy ustnej jest bardzo dynamiczna, nigdy w stanie spoczynku. Cały czas naprzemiennie zachodzą procesy demineralizacji i remineralizacji szkliwa. Aby zachować balans i zdrowie jamy ustnej ważna jest sumienność i systematyczność.