Wizyta u dentysty dla wielu ludzi wiąże się z ogromnym stresem. Może być spowodowany strachem przed bólem, wstydem związanym z zaniedbaniem zębów lub złymi wspomnieniami w poprzednich wizyt. Sposobem pozwalającym na pozbycie się stresu i strachu jest sedacja wziewna. Stosujemy ją wraz z innymi metodami w ramach bezstresowego leczenia zębów.
Czym jest sedacja wziewna?
Sedacja to działanie mające na celu zniesienie niepokoju, strachu oraz wywołanie uspokojenia pacjenta. Sedacja jest całkowicie bezpieczna – nie znosi świadomości pacjenta. Podczas zabiegu zachowany jest kontakt wzrokowy i słowny, ale może być delikatnie opóźniony. Procedura sedacji polega na podawaniu pacjentowi mieszaniny podtlenku azotu i tlenu przez maskę nosową. Specjalistyczna aparatura czuwa nad bezpieczeństwem zabiegu. Stosowany w sedacji podtlenek azotu wykazuje słabe działanie znieczulające, niewielkie działanie euforyzujące i z tego względu jest nazywany gazem rozweselającym.
Podtlenek azotu lub inaczej gaz rozweselający zaczyna działać bardzo szybko. Pierwsze objawy mogą pojawić się już po 30 sekundach od momentu podania, a optymalne działanie uzyskuje się po ok. 5 minutach. Mimo że podtlenek azotu wykazuje działanie przeciwbólowe, to najlepsze rezultaty osiąga się przy jednoczesnym działaniu sedacji oraz znieczulenia miejscowego.
Kiedy stosować sedację?
Stosowanie sedacji zaleca się u wszystkich pacjentów, którzy reagują złym samopoczuciem lub strachem w związku z wizytą u stomatologa (dentofobią). Procedura sprawdzi się również u pacjentów z silnym odruchem wymiotnym, z trudnościami w osiągnięciu wystarczającego znieczulenia oraz – przede wszystkim – u dzieci. Nawet ci z najmłodszych pacjentów, którzy do tej pory dobrze znosili wizyty u dentysty, docenią efekty działania sedacji wziewnej w przypadku długich lub potencjalnie nieprzyjemnych zabiegów (np. usuwanie zębów mlecznych).
Przeciwskazania do sedacji
Większość pacjentów zdrowych lub z lekkimi schorzeniami ogólnymi może być sedowanych podtlenkiem azotu. Jednak tak jak w przypadku każdej procedury medycznej istnieją pewne przeciwskazania:
- nieżyt górnych dróg oddechowych (katar, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie zatok obocznych nosa)
- spożycie posiłku bezpośrednio przed zabiegiem
- ciąża
- nadużywanie alkoholu, przyjmowanie substancji narkotycznych oraz stosowanie leków psychotropowych (interakcja z tymi substancjami jest nieprzewidywalna)
- wrodzona wada serca
- choroby szpiku
- znaczny niedobór wit. B12
- choroby dna oka
- stwardnienie rozsiane
- porfiria
- niechęć do poddania się sedacji – np. ciągłe zdejmowanie maseczki
Zakończenie zabiegu i możliwe skutki uboczne
Zabieg kończy się 3-5 minutowym okresem natlenienia pacjenta. Oddychanie czystym tlenem po zakończeniu sedacji eliminuje 95% podtlenku azotu, który ulega wydaleniu przez płuca, a kolejne 5% jest wydalane po okresie około 20min. Z tego powodu bezpośrednio po zabiegu pacjent nie powinien prowadzić pojazdów mechanicznych ani wykonywać pracy z użyciem maszyn precyzyjnych. Możliwych powikłań sedacji jest niewiele i nie są groźne dla pacjentów, mogą jednak się pojawić. Negatywne następstwa i możliwe powikłania jakie mogą wystąpić to:
- Nudności i wymioty – najczęściej w przypadku spożycia posiłku przed zabiegiem
- Zawroty głowy i zaburzenia równowagi.